Proteanie to zaawansowana technologicznie wymarła rasa, której cywilizacja w tajemniczych okolicznościach upadła 50 tysięcy lat temu. Byli jedyną znaną rasą z tamtego okresu zdolną do podróży międzygwiezdnych. Ich ogromne imperium rozciągało się na całą galaktykę, jednak nie wiadomo o nich zbyt wiele. Pomimo upływu czasu zachowały się ruiny, artefakty oraz technologia protean, czasem udaje się nawet napotkać działające urządzenia.
Powszechnie uważa się, że to właśnie oni wybudowali Cytadelę, Przekaźniki Masy oraz opracowali technologię potrzebną do wytwarzania i manipulowania Polami Masy. To właśnie na ich osiągnięciach opiera się technologia większości ras galaktyki.
Biologia
Dzięki obserwacji pomników umieszczonych na Ilos i wizjom komandora Sheparda wywołanym przez Nadajnik wiadomo, że proteanie byli z wyglądu podobni do ludzi, z tym że posiadali niezwykle długie palce oraz brodę. W trzeciej części mamy okazję spotkać proteanina imieniem Javik, dzięki czemu możemy dokładniej poznać ich budowę zewnętrzną.
Historia
Niewiele wiadomo na temat pochodzenia protean. Jedyne co daje się udowodnić to fakt, że byli najbardziej rozwiniętą technologicznie rasą w tamtych czasach i utworzyli rozległe imperium połączone Przekaźnikami Masy, tuż przed kataklizmem, który zniszczył ich cywilizację.
Dzięki wiedzy przekazanej Shepardowi przez Nadajniki Protean oraz wydarzeniom rozgrywającym się bezpośrednio przed Bitwą od Cytadelę, udało się ustalić, że zostali oni zniszczeni przez Żniwiarzy. Aby w pełni zrozumieć przesłanie, które zawierały Nadajniki musiał poznać Szyfr, coś na wzór klucza, który by mu to umożliwił. Przesłanie to było skierowane do pozostałych protean więc aby je zrozumieć należało myśleć tak jak oni. Szyfr (przekazany Shepardowi na Feros przez Shialę) pozwalał na poznanie i zrozumienie ich kultury, języka, instynktów oraz historii przodków. Dzięki niemu komandor Shepard był zdolny do odczytania przesłania właśnie w ten sposób w jaki powinno być ono odebrane – jako ostrzeżenie przed nieuniknionym kataklizmem.
Nadszedł on niespodziewanie. Nim proteanie zdołali pojąć rozmiar zagrożenia, ich rząd przebywający na Cytadeli został zabity, a Przekaźniki Masy wyłączone. Żniwiarze uzyskali dane niemal każdego układu, każdej planety, którą zamieszkiwali. Prowadzony sukcesywnie przez kilka stuleci proces wyniszczenia doprowadził do ich zagłady. Żniwiarze nie reagowali na żadne próby poddania się wyszukując uciekinierów, których następnie poddawali indoktrynacji wysyłali przeciwko pozostałym niedobitkom jako szpiegów.
Gdy wytropili i pokonali wszystkich protean, ograbili ich światy z surowców oraz zatarli wszelkie ślady wskazujące na ich istnienie, a następnie udali się z powrotem przez Przekaźnik Cytadeli do Mrocznej Przestrzeni zamykając go za sobą.
Jednak podczas swoich poszukiwań nie udało im się odnaleźć pojedynczej planety o nazwie Illos, której to dane zostały usunięte w trakcie ataku na Cytadelę. Mieściła się tam placówka naukowców pracujących nad budową własnego Przekaźnika Masy, który łączyłby Illos bezpośrednio ze swoim odpowiednikiem znajdującym się w Cytadeli. Gdy było już wiadomo kto atakuje i jaki ma cel, postanowiono zahibernować przebywających tam protean i ukryć wszelkie aktywności na planecie mogące wskazywać na ich obecność. Pomimo upływu dekad, a następnie setek lat zagrożenie nie mijało. Vigil, Sztuczna Inteligencja, która zarządzała placówką oraz zasobami ludzkimi z powodu oszczędności energii zaczął odłączać kolejne komory mniej ważnych pracowników aż do momentu gdy pozostali tylko główni naukowcy i badacze. Ich liczebność była za mała aby przetrwać więc postanowili ostrzec pozostałych dzięki wiadomości rozesłanej po wszystkich nadajnikach.
Zdając sobie sprawę z tego, że pomoc nie nadejdzie postanowili odkryć skąd przybyli Żniwiarze i jak tego dokonali, aby pozwolić pozostałym – jeszcze nie rozwiniętym na tyle aby wzbudzić zainteresowanie Żniwiarzy – rasom, które wcześniej obserwowali na uniknięcie ich losu. Po dekadach badań i próbach połączenia Żniwiarzy z Cytadelą i opiekunami odkryli, że tamci wysłali sygnał do opiekunów aby ci otworzyli Przekaźnik Masy jakim w rzeczywistości była Cytadela. Po znalezieniu sposobu jak sprawić aby opiekunowie na niego nie reagowali, mała grupka badaczy skorzystała z opracowanego przez siebie Przekaźnika Masy, którego nazwali Kanałem, aby dostać się do Cytadeli. Na miejscu udało im się przeprogramować opiekunów w nadziei, że powstrzymają Żniwiarzy w Mrocznej Przestrzeni dając szansę przyszłym cywilizacjom.
Nie jest znany los tych badaczy. Jako że opracowany przez nich Przekaźnik Masy działał tylko w jedną stronę a Cytadela była pozbawiona wody i żywności najprawdopodobniej umarli w cierpieniach.
Pomimo tego, że wszystko wskazywało na doszczętne wyginięcie protean pozostali jeszcze ci, którzy zostali porwani przez Żniwiarzy. Mieli oni zamiar wykorzystać miliony protean do stworzenia nowego Żniwiarza, lecz z jakichś powodów nie udało im się to. Postanowili za to znaczną ich część wykorzystać jako swoje sługi, posługując się w tym celu indoktrynacją. W miarę upływu czasu zastępowali kolejne organy zamiennikami technicznymi aby rekompensować stale pogłębiające braki w ich zdolnościach, które wywoływane były przez długotrwały wpływ indoktrynacji. Po kilku cyklach klonowania, które najprawdopodobniej przeprowadzono w czasie wyniszczania kolejnych systemów przez Żniwiarzy, postanowili oni znacznie zmodyfikować ich genetycznie tworząc praktycznie nową rasę. Rasa ta nazwana została przez późniejszych mieszkańców galaktyki Zbieraczami.
Przez następne tysiąclecia Zbieracze rzadko opuszczali swoją bazę, do której dostęp zapewniał wyłącznie przekaźnik Omega 4. Baza ta, położona blisko centrum galaktyki, otoczona została potężnymi polami masy aby zapewnić ich statkom bezpieczne dotarcie do niej. Żaden obcy statek, który skoczył przez ten przekaźnik nigdy nie powrócił, tak więc nigdy nikomu nie udało się lepiej poznać i przebadać Zbieraczy, a tym samym – odszukać ich powiązań z proteanami. Choć technologia jaką dysponowali była bardzo zaawansowana to nie przypominała technologii protean, jednak po wgraniu do Mass Effect 3 DLC: From ashes (Z prochów) możemy dostać miotacz cząstek, który działa tak samo jak jego "zbieracki" odpowiednik, tyle, że amunicja jest nieograniczona (za to trzeba często przeładowywać). Uważa się, że Żniwiarze pozostawili im część swojej technologii aby umożliwić im bezpieczne podróżowanie przez Przekaźnik Omega 4 czy chronić swoją bazę przed destrukcyjnym wpływem bliskości centrum galaktyki.
Zbieracze stworzyli wiele form życia opartych na porwanych okazach; te twory to: Zombie, Obrzydlistwo, Pomiot i Pretorianin.
Zbieracze na przestrzeni tysiącleci byli tak rzadko spotykani, że wielu wątpiło nawet w ich istnienie. Co pewien czas przybywali przez Przekaźnik Omega 4 do Układów Terminusa oferując część swojej niezwykle wartościowej technologii za często bezwartościowe rzeczy czy osobników różnych ras posiadających często rzadkie choroby genetyczne. Po dokonaniu wymiany, bez podawania jakiejkolwiek przyczyny, wracali poza niedostępny dla pozostałych przekaźnik. Gdy Suweren został pokonany niemal natychmiast przejął nad nimi kontrolę Zwiastun, jeden z przebywających w Mrocznej Przestrzeni Żniwiarzy, który zaczął porywać ludzkich kolonistów z kolonii
różnych, często odległych od siebie kolonii w Układach Terminusa lub graniczących z nim. Jego zamysłem było stworzenie Ludzkiego Żniwiarza, który miałby wykonać misję Suwerena: ponownie otworzyć Przekaźnik Cytadeli rozpoczynając tym samym kolejny cykl. Zbieracze oraz sam, będący jeszcze w procesie tworzenia, Ludzki Żniwiarz zostali zniszczeni przez załogę Normandy SR-2. Baza Zbieraczy mogła zostać zniszczona lub pozostawiona dając Cerberusowi możliwość przebadania jej pod kątem technologii jaką dysponowali Zbieracze.
Przebudzeni Zbieracze powstali, kiedy zabójca Żniwiarzy zwany Lewiatanem walczył ze Zbieraczami, przerwał ich łączność ze Zwiastunem przy użyciu urządzenia zniewalającego. W efekcie większość sił Zbieraczy zginęła, przeżyła ich raptem garstka. Te niedobitki walczyły za pamięć swoich pobratymców, dumnego gatunku złamanego przez Żniwiarzy w 2186r. Proteanie wyznaczyli awatary będące ucieleśnieniem i modelem jednej cnoty w ich społeczeństwie. Cnotą przebudzonych Zbieraczy jest zemsta.
Technologia
Pomimo tego, że proteanie jednak nie stworzyli Cytadeli czy Przekaźników Masy nadal byli bardzo rozwiniętą technologicznie rasą. Stworzyli rozbudowaną na całą galaktykę sieć nadajników przekazujących informacje bezpośrednio do ich umysłów, zdolnych nawet do przetrzymywania informacji przez 50 tysięcy lat. Potrafili również tworzyć i utrzymywać potężne pola efektu masy. Dzięki Javikowi dowiadujemy się też o wpływowi na inne rasy (takie jak Raknii, Hanarzy, Asari, Ludzie...) dzięki bardzo wnikliwym badaniom, bio-iżynierii i zainteresowaniem genetyką ; jak i technologii np: manipulowanie meteorytami.
Artefakty
Wśród napotykanych w całej serii artefaktów pozostawionych przez protean można spotkać:
- drogi i budynki na Ilos oraz Feros;
- dyski z danymi na asteroidach i planetach;
- ruiny na Therum;
- przekaźniki na Eden Prime i Virmirze;
- wideodzienniki na Joab .
- WI na Thesii (Vendetta) i Ilos (Vigil);
- Archiwa na Marsie;
- wizje, uzupełnione o fragmenty z różnych miejsc (np. Feros);
- Obelisk Karza z Otchłani Dzierzby;
- kapsuły potrafiące podtrzymać życie nawet przez 50 000 lat;
- Ruiny na Kahje (nie można się tam dostać).
Rasy uniwersum Mass Effect | |||
Rasy Cytadeli | Asari • Drelle • Elkorowie • Hanarzy • Ludzie • Opiekunowie • Salarianie • Turianie • Volusowie | ||
---|---|---|---|
Rasy spoza Cytadeli | Batarianie • Gethy • Kroganie • Lewiatani • Quarianie • Raloi • Rasa wirtualna • Vorche • Yahgowie • Zbieracze • Żniwiarze | ||
Historyczne | Proteanie • Raknii | ||
Rasy z Andromedy | Angarowie • Kettowie • Porzuceni • Jardaanowie • Eealenowie • Thusali • Sirindowie | ||
Inne | Rasy drugoplanowe |